Μύθος: Αν Παρηγορήσω τον Σκύλο μου, θα Ενισχύσω τον Φόβο του

 

Πρόσφατα μίλησα για το πώς μπορούμε να βοηθήσουμε έναν σκύλο με κροτοφοβία όταν σκάνε πυροτεχνήματα. Σε εκείνο το post ανέφερα κάτι πολύ σημαντικό:

Παρηγορώντας ή καθησυχάζοντας τον σκύλο μας, ΔΕΝ ενισχύουμε τον φόβο του, γιατί ο φόβος δεν είναι συμπεριφορά.

Αυτή η ιδέα ότι "αν παρηγορήσεις έναν φοβισμένο σκύλο, του ενισχύεις τον φόβο" είναι από τους πιο διαδεδομένους μύθους στη εκπαίδευση σκύλων. Ας δούμε γιατί δεν ισχύει.

Συμπεριφορά vs. Συναίσθημα

Για να καταλάβουμε καλύτερα, πρέπει να ξεχωρίσουμε τι είναι συμπεριφορά και τι είναι συναίσθημα.

• Η συμπεριφορά είναι μια συνειδητή επιλογή. Όταν ζητάμε από τον σκύλο μας να καθίσει και αυτός το κάνει επειδή περιμένει μια λιχουδιά, πρόκειται για συμπεριφορά.
• Ο φόβος, αντίθετα, είναι μια συναισθηματική αντίδραση. Δεν είναι κάτι που ο σκύλος (ή εμείς) επιλέγει να νιώσει, αλλά κάτι που συμβαίνει αυτόματα όταν αντιλαμβάνεται μια απειλή.

Αν μπορούσαμε να ενισχύσουμε τα συναισθήματα με ανταμοιβές, τότε θα έπρεπε να μπορούμε να "ανταμείψουμε" τη χαρά ή να "ενισχύσουμε" τη λύπη. Δεν λειτουργεί έτσι όμως.

Για να το Κάνουμε Ακόμα πιο Ξεκάθαρο

Ας πάρουμε ένα ανθρώπινο παράδειγμα.

Σκεφτείτε ότι έχετε ένα τροχαίο ατύχημα. Ένα αγαπημένο σας πρόσωπο σας παρηγορεί, σας λέει ότι όλα θα πάνε καλά, σας αγκαλιάζει. Αυτό σας κάνει να νιώθετε λίγο καλύτερα, αλλά δεν αλλάζει το γεγονός ότι τρομάξατε.

Τώρα, φανταστείτε την αντίθετη κατάσταση: μετά το τροχαίο, κάποιος σας φωνάζει ή σας κατηγορεί για το τι συνέβη. Πώς θα νιώθατε τότε; Προφανώς, ακόμα χειρότερα.

Το ίδιο ισχύει και για τους σκύλους. Αν τους καθησυχάσουμε, μπορεί να μην εξαφανίσουμε τον φόβο τους, αλλά σίγουρα δεν τον ενισχύουμε. Αντίθετα, αν τους αγνοήσουμε ή –ακόμα χειρότερα– τους μαλώσουμε, το μόνο που θα πετύχουμε είναι να αυξήσουμε το άγχος τους.

Η Δύναμη της Θετικής Συσχέτισης

Όταν παρηγορούμε έναν σκύλο που φοβάται, χτίζουμε μια θετική σύνδεση. Του μαθαίνουμε ότι, όταν συμβαίνει κάτι τρομακτικό, εμείς είμαστε εκεί για να τον στηρίξουμε. Με αυτόν τον τρόπο, την επόμενη φορά που θα βρεθεί σε μια παρόμοια κατάσταση, μπορεί να νιώσει λίγο πιο ασφαλής.

Αυτός είναι ο λόγος που η σωστή διαχείριση του φόβου δεν είναι να αγνοούμε τον σκύλο ή να προσπαθούμε να του δείξουμε "να μην είναι φοβητσιάρης", αλλά να του δίνουμε στήριξη και ασφάλεια.

Συμπέρασμα

Ο φόβος δεν είναι επιλογή. Ο σκύλος σας δεν επιλέγει να τρομάξει, είναι απλά μια συναισθηματική απόκριση. Και όπως εμείς νιώθουμε καλύτερα όταν κάποιος μας καταλαβαίνει και μας στηρίζει σε μια δύσκολη στιγμή, το ίδιο συμβαίνει και με τους σκύλους μας.

Την επόμενη φορά που ο σκύλος σας θα φοβηθεί, μη διστάσετε να του προσφέρετε παρηγοριά. Δεν θα τον κάνετε "πιο φοβητσιάρη" – θα του δείξετε ότι μπορεί να σας εμπιστεύεται. Και αυτή η εμπιστοσύνη είναι το πρώτο βήμα για να ξεπεράσει τον φόβο του.